Poradnik genealogiczny

Wartość pieniądza

Często zdarza się, że w naszych prywatnych dokumentach powoływane są jakieś sumy pieniędzy w dawnych walutach, np. w umowach kupna-sprzedaży, w testamentach, w listach, w pismach od administracji, w orzeczeniach sądowych itp. Jeżeli dokumenty tego typu pochodzą z lat odległych, zazwyczaj nie wiemy, ile tak naprawdę te pieniądze były „warte”, tj. jaka była wówczas siła nabywcza pieniądza. Można jednak odnieść je do wartości pewnych towarów. Przykładowo, obecnie litr mleka kosztuje z grubsza kilka złotych, zaś w styczniu 1924 r. w Tarnobrzegu kosztował aż 3 miliony (!) marek polskich. Stąd jeżeli w jakimś dokumencie z tego okresu czasu, a najlepiej także z tej samej lub pobliskiej miejscowości, została wymieniona kwota np. 100 milionów marek polskich, nie należy się zbytnio ekscytować, że nasi przodkowie byli majętni. Po prostu, w tym czasie taka kwota pieniędzy nie była wiele warta.

Należy jednakże pamiętać, że nie jest to metoda pewna, gdyż wartość pieniądza zmieniała się czasami nawet z dnia na dzień (np. hiperinflacja na początku lat 1920-tych), a zależała także od miejsca (np. ceny w mieście Tarnobrzeg różniły się od wsi Dęba). Po drugie, poniższe opracowanie nie ma charakteru naukowego, nie biorę nawet odpowiedzialności za prawdziwość poniższych danych. Tym bardziej, że źródłem tych danych są różnego rodzaju książki, zwłaszcza pamiętniki.

Jan Słomka, „Pamiętniki włościanina od pańszczyzny do dni dzisiejszych” (cytaty z wydania z 1994r.)

Zobacz Pamiętniki Słomki w internecie.

Słomka w wielu miejscach swojego pamiętnika wspomina o wartości rzeczy codziennego użytku. Dotyczy to okresu od ok. 1848 do 1929 r. i (generalnie) miasta Dzikowa (wówczas koło Tarnobrzega, dziś w ramach tego miasta) w płn.-zach. części Galicji Zachodniej, w cesarstwie Austro-Węgierskim.

Do 1858 r. walutą był tam złoty reński (nazwa polska; austriacka nazwa tej samej waluty to gulden lub floren), dzielący się na 20 groszy, jeden grosz po 3 grajcary (krajcary), a jeden grajcar po 8 feningów. W tym okresie reński wart był więc 60 grajcarom. Od 1858 do 1892 r. walutą był złoty reński („reński”) równy 100 grajcarów (centów). Stąd nową walutę określano austriacką, a starą - walutą krajową lub konwencjonalną. Od 1892 r. walutą obowiązującą w Austro-Węgrzech była korona, liczona po 100 halerzy. Przeliczenie reńskich na korony nastąpiło w stosunku: 1 reński = 2 korony. Na początku 1920 r. wprowadzono w Rzeczypospolitej Polskiej markę polską (równą 100 feningom) w relacji: 1 korona austriacka = 70 feningów. Na początku 1924 r. markę polską zastąpiony złotym polskim, w stosunku 1 złoty polski = 1.800.000 marek polskich.

1750-1858 (*)	1 złoty reński (reński, gulden, floren) = 60 grajcarów (krajcarów) * = z wyjątkiem 1809 do ok. 1815 (?)
1858-1899	1 złoty reński (reński, gulden, floren) = 100 grajcarów (krajcarów)
1899-1920	1 korona (krone) = 100 halerzy (heller)
1920-1924	1 marka polska = 100 feningów
1924-1939	1 złoty polski ( = 100 groszy?)

Podziękowania dla pana Grzegorza Chromika za pomoc w sprostowaniu licznych moich błędów w opisie walut. Jeśli źle coś zrozumiałem lub coś źle poprawiłem, proszę o dalszy kontakt.

Skróty:
złr	złoty reński
cnt	cent
gjr	grajcar (skrót używany przeze mnie - MR)
K	korona
h	halerz
mk	marka polska
złp	złoty polski

Ilekroć pada określenie „dawniej”, chodzi zapewne o czasy przed ustaniem pańszczyzny (do 1848 r.), a w każdym razie zanim Słomka zaczął gospodarzyć (ślub wziął w 1861 r. i wtedy zajął się własnym gospodarstwem).

Wartość pieniądza według Słomki
Okres czasu	Przedmiot/usługa/praca	Wartość	Strona
dawniej	parobek zarabiał rocznie (plus przyodziew)	15 złr	35
dawniej	dziewka zarabiała rocznie (plus przyodziew)	5 - 10 złr	35
dawniej	parobek lub dziewka dostawali na kolędę	1 złr	35
dawniej	wyrostek lub pastuch dostawali na kolędę	50 cnt	35
dawniej	flisak zarabiał rocznie	ok. 50 złr w najlepszym razie 100 złr	36
dawniej	na „bandosie” zarabiało się w jednym sezonie	30 - 60 złr plus wikt	36-37
dawniej	paszport (jednorazowy) kosztował (oprócz łapówek)	15 cnt	37
dawniej	furmanienie dawało zarobek	10 - 12 złr	38
dawniej	tkacz brał od wyrobienia łokcia płótna (oprócz „kolędy”, tj. zapasu spożywczego): płótno zgrzebne płótno paczesne płótno konopne płótno lniane	3 cnt 4 - 5 cnt 6 cnt 7 - 8 cnt	39
dawniej	płótno lniane	35 - 40 gjr	39
dawniej	płótno konopne	30 - 35 gjr	39
dawniej	płótno pacześne	25 - 30 gjr	39
dawniej	płótno zgrzebne	od 20 - 25 gjr	39
dawniej	zydowski krawiec zarabiał od futra	5 złr plus wikt	40
dawniej	chłopski krawiec zarabiał od „kamizieli”	ok. 50 cnt plus wikt	40
dawniej	kuśnierzony kożuch	5 - 6 złr	40
dawniej	całkiem nowy kożych (sprowadzony do Tarnobrzega z Sącza)	najdrożej 15 złr	40
dawniej	buty dla parobka	3 - 4 złr	41
dawniej	buty dla dziewki	2 - 3 złr	41
dawniej	buty dla pastucha	1,5 - 5 złr	41
dawniej	kapelusz słomkowy	33 gjr (1 „cwancygier”) (przy czym materiały pastuch kupował za 15-20 gjr)	41
dawniej	0,25 l („kwaterka”) oleju	10 - 15 cnt	44
dawniej	„makuchy”	5 - 6 cnt	44
dawniej	„wsiowy” rzemieślnik zarabiał dziennie (uważał taką kwotę za „dobry zarobek”)	50 gjr - 1 złr	45-46
dawniej	garniec wczesnych „murzynów”	10 cnt „co uchodziło za cenę wygórowaną”	49
dawniej	kwarta okowity	24 gjr	66
dawniej	ksiądz dostawał jako kolędę	ok. 1 złr „albo garniec jakiegoś zboża”	79
dawniej	opłatki na Boże Narodzenie	20 - 30 cnt	79
dawniej	kartki spowiednie	20 - 30 cnt	79
dawniej	czapki (czarne barankowe podszyte białym barankiem, z tyłu spinane wstążką, wysokie i dużych rozmiarów, nosili starsi)	6 - 7 złr („były drogie”)	20
dawniej	czapki (baranie, mniejsze niż w/w, „noszone do dzisiaj”)	2 złr	20
dawniej (?)	majątek Franciszka Popiela w Kotowej Woli (pola orne, łąki, las, budynki, inwentarz) łącznie wart był:	230 000 złr	53
dawniej (do powstania styczniowego)	przemytnik (Galicja -> Królestwo Polskie) zarabiał od wyprawy	5 złr	37
dawniej (do powstania styczniowego)	przewodnik szwarcunku zarabiał od wyprawy	10 złr	37
za młodych lat Słomki	nocleg w Leżajsku dla pątników, w domie mieszczańskim na strychu, bez słomy (ani innego posłania - MR)	5-10 cnt	81
w chwili ślubu Słomki (1861r.)	jego gospodarstwo 6 morgowe (w tym łąka, ogród, plac, dom, budynki gospodarskie)	300 złr (wartość oszacowana z urzędu)	14
jak Słomka zaczął gospodarować	najemnik zarabiał	15 - 25 gjr plus wikt	35
na początku gospodarowania Słomki	ziemniaki zebrane z obszaru pół morgi	30 złr	49
na początku gospodarowania Słomki	roczny dochód ze sprzedaży wczesnych ziemniaków (pół morgi na polu)	kilkaset złr	49
na początku gospodarowania Słomki	zegar bijący	4 złr	18
po powstaniu styczniowym	na przemycie baryłki alkoholu (wódka, rum, śliwowica) zarabiało się	5 złr	37
przed 1864 r.	nauczyciel w wiejskiej szkole zimowej, będący najczęściej chłopem, umiejącym pisać i czytać, zarabiał za taką zimę (z funduszy ludności wiejskiej)	kilkadziesiąt złr	92
po 1864 r.	roczna składka na nauczyciela od numeru domu w Dzikowie	2 złr	92
w 1867 r.	ekwiwalent (wg gminy Dzików za niski) 23 morgów lasu serwitutowego	726 złr	...?...
w 1872 r.	budżet gminy Dzików	w dochodach w rozchodach 198 złr 86 cnt 182 złr 58 cnt	110
kiedy Słomka był Wójtem (1873-1918 z przerwami)	pisarz zarabiał rocznie	15 złr	89
ok. 1874 r.	morga gruntu rolnego	przeciętnie 200 złr (jeżeli dogodniejsze położenie, to nawet 400 złr)	96
w 1875 r.	budżet gminy Dzików	w dochodach w rozchodach 351 złr 91 cnt 342 złr 70 cnt	110
ok. 1876 r.	na wyrobie tysiąca cegieł można było zarobić (w tym była już wartość gliny)	5 złr	97
w latach 1878 - 1900	wójt (mocą uchwały rady gminy) otrzymywał rocznie	30 złr	90
ok. 1883 r.	dzierżawa brzegu Wisły na skład kamienia wapiennego kosztowała od 1 galara	2 złr	98
ok. 1883 r.	1 sąg kubiczny kamienia wapiennego bez transportu (odbiór w Krakowie przy Wiśle)	8 złr	100
ok. 1883 r.	1 sąg kubiczny kamienia wapiennego z transportem do Tarnobrzega	40 złr	100
ok. 1883 r.	1 galar kamienia wapiennego	120 złr i więcej	100
ok. 1883 r.	wapno (przerobione z w/w kamienia)	3 złr	100
ok. 1883 r.	koks kowalski	1 złr 50 cnt	100
ok. 1890 r.	morga gruntu rolnego	przeciętnie 400 złr	96
ok. 1890 r.	wszystkie podatki płacone przez Słomkę (w tym już za cegielnię) wynosiły	250 złr	101
w 1894 r.	budżet gminy Dzików	w dochodach w rozchodach 734 złr 27 cnt 728 złr 66 cnt	110
po 1895 r.	morga gruntu rolnego	3000 K (poziom cen związany z wychodźtwem zarobkowym)	96
około 1899 r.	rocznie czynsz za pomieszczenie wielkiego [jak na tamte czasy - MR] sklepu spożywczego w Tarnobrzegu	1000 K	112
pod koniec XIX w.	w Księżomierzy (Królewstwo Polskie) 14 morgów gruntu	1000 rubli („czego w Dzikowie nie można było kupić nawet za 6000 złr”)	104
na początku XXw. (?)	kapitał zakładowy gminnej kasy pożyczkowej w Dzikowie	2150 K	107
w 1900 r.	budżet gminy Dzików	w dochodach w rozchodach 3780 K „podobnie” [jak z lewej - MR]	110
w 1900 r.	wybudowanie od podstaw (skoro na uprzednim pastwisku) cegielni gminnej pochłonęło	8000 K	109
w 1900 r.	1 sążeń wydmy piaszczystej pod budowę domu	4 K	109
w 1900 r.	1 morga wydmy piaszczystej pod budowę domu	6400 K [równowartość powyższego - MR]	110
w 1902 r.	w Łukowcu (Królewstwo Polskie) morga karczunku „dosyć dobrej ziemi”	700 K	102
na koniec 1910 r.	kapitał zakładowy gminnej kasy pożyczkowej w Dzikowie	12 322 K 21 h	107
w 1910 r.	budżet gminy Dzików	w dochodach w rozchodach 5363 K 20 h 5340 K 81 h (bez wydatków szkolnych)	110
przed 1911 r.	roczny dochód rzeźni gminnej	900 K	108
w 1911 r.	wójt zarabiał rocznie	240 K	110
w 1911 r.	zastępca wójta zarabiał rocznie	75 K	110
w 1911 r.	pisarz [gminny - MR] zarabiał rocznie	600 K	110
w 1911 r.	„oglądacz zwierząt” zarabiał rocznie	250 K	110
w 1911 r.	policjant mundurowy zarabiał rocznie	670 K	110
w 1911 r.	polowy zarabiał rocznie	140 K	110
w 1911 r.	strażak ochotniczy zarabiał rocznie	100 K	110
w 1911 r.	stróż nocny zarabiał rocznie od numeru domu	493 K	110
w 1911 r.	kominiarz zarabiał rocznie	210 K	110
w 1913 r.	Powiatowa Kasa Oszczędności w Tarnobrzegu miała: w obrocie wkładek oszczędności czystego zysku	8.700.000 K 2.100.000 K 28.000 K	162
przed I woj. św.	1 kg słoniny	2 K	143
przed I woj. św.	buciki męskie lub damskie	8-10 K	143
przed I woj. św.	ubranie męskie	najwyżej 40 K	143
przed I woj. św.	1 l mleka	16 - 20 h	144-145
przed I woj. św.	koszula	4 K	144-145
przed I woj. św.	szpulka nici (pokątnie)	16 h	146
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	pudełko zapałek	2 h	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	litr nafty	32 h	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	1 kg mydła	80 h	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	1 l wódki	2 K	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	100 kg żyta	16 K	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	100 kg przenicy	26 K	132
przed I woj. św. (przed sierpniem 1914 r.)	1 sąg drzewa opałowego	36 K	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	pudełko zapałek	10 h	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	litr nafty	1 K 80 h	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	1 kg mydła	3 K 20 h	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	1 l wódki	8 K	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	100 kg żyta	22 K	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	100 kg przenicy	36 K	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	1 sąg drzewa opałowego 36 K	36 K	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	gęś z Królestwa Polskiego	1 rubel	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	kaczka z Królestwa Polskiego	30 kopiejek	132
po tym jak wkroczyli Rosjanie, tj. po 3 tygodniach wojny (na początku września 1914 r.)	jajko	4 - 8 groszy [chyba jednak halerzy - MR]	132
w listopadzie 1914 r.	tydzień stancji z wiktem w Wiednu (u Polaka)	17 K	134
w listopadzie 1914 r.	przyznawana co 2 tygodnie zapomoga dla emigrantów galicyjskich w Wiedniu od Ministerstwa Polskiego	4 K	134
w listopadzie 1915 r.	1 kg mydła	4 K	143
w listopadzie 1915 r.	1 kg słoniny	7 K	143
w listopadzie 1915 r.	jajo	14 h	143
w listopadzie 1915 r.	buciki męskie lub damskie	30 K	143
w kwietniu 1916 r.	1 kg mydła	7 K	143
w kwietniu 1916 r.	buciki	36 - 40 K	143
w kwietniu 1916 r.	ubranie męskie	100-180 K	143
w kwietniu 1916 r.	produkty wiejskie	po cenach przedwojennych (ponieważ były bo na kartki)	143
w sierpniu 1917 r.	1 kg mydła	25 - 35 K	144-145
w sierpniu 1917 r.	ćwierć żyta z nowego zbioru	40 - 50 K	144-145
w sierpniu 1917 r.	1 l mleka	1 K	144-145
w sierpniu 1917 r.	jaja	30 h	144-145
w sierpniu 1917 r.	1 kg słoniny lub smalcu (pokątnie)	12 - 14 K	144-145
w sierpniu 1917 r.	koszula	30 - 40 K	144-145
w sierpniu 1917 r.	ubranie męskie	250 K (lepsze 600 K, 700 K i więcej)	144-145
w sierpniu 1917 r.	buciki	100 - 150 K	144-145
w I poł. 1918 r.	ćwierć żyta	60 K	146
w I poł. 1918 r.	1 kg słoniny	25 - 35 K	146
w I poł. 1918 r.	jaja	40 - 50 h	146
w I poł. 1918 r.	1 l mleka	2 K 40 h	146
w I poł. 1918 r.	1 kg cukru (pokątnie)	10 K	146
w I poł. 1918 r.	ubranie męskie fabryczne	600 - 1000 K	146
w I poł. 1918 r.	buciki męskie	200 - 500 K	146
w I poł. 1918 r.	szpulka nici (pokątnie)	15 - 25 K	146
w I poł. 1918 r.	paczka tytoniu	3 K (na kartkę) lub 7 K (pokątnie)	146
w I poł. 1918 r.	1 kg mydła	40 - 50 K	146
w I poł. 1918 r.	1 l nafty (pokątnie)	8 - 10 K	146
w II poł. 1918 r.	ćwierć żyta	100-200 K	146
w II poł. 1918 r.	1 kg słoniny	40 K	146
w II poł. 1918 r.	ubranie męskie	1000-2000 K i więcej	146
w II poł. 1918 r.	buciki męskie	500-1000 K	146
w II poł. 1918 r.	młocek za dzień pracy zarabiał	30 K (plus wikt)	146
w styczniu 1920 r.	ćwierć żyta	250-300 K	159
w styczniu 1920 r.	ćwierć pszenicy	500-600 K	159
w styczniu 1920 r.	ćwierć ziemniaków	50 - 80 K, a nawet 100 K	159
w styczniu 1920 r.	1 kg słoniny	50 - 60 K	159
w styczniu 1920 r.	buciki męskie	600 - 2000 K	159
w styczniu 1920 r.	koszula męska	150 - 250 K	159
w styczniu 1920 r.	sąg drzewa miękkiego z dostawą i zrąbaniem	400 - 600 K	159
w sierpniu 1920 r.	1 kg słoniny	120 mk	159
w sierpniu 1920 r.	1 l mleka	6 mk	159
w sierpniu 1920 r.	jaja	2 mk	159
w sierpniu 1920 r.	buciki męskie	1000 mk	159
w sierpniu 1920 r.	robotnik zarabiał dziennie	100 mk plus podwieczorek	159
w październiku 1921 r.	1 kg słoniny	1500 - 1800 mk	159
w październiku 1921 r.	ćwierć żyta	3000 mk	159
w październiku 1921 r.	ćwierć pszenicy	4000 - 5000 mk	159
w październiku 1921 r.	ćwierć ziemniaków	700 - 800 mk	159
w październiku 1921 r.	koszula	4500 - 9000 mk	159
w październiku 1921 r.	buciki sznurowane	10.000 - 20.000 mk	159
w październiku 1921 r.	robotnik od kopania ziemniaków zarabiał dziennie	300 mk plus obiad	159
w grudniu 1922 r.	1 kg słoniny	4500 - 9000 mk	159
w grudniu 1922 r.	ćwierć żyta	8000 mk	159
w grudniu 1922 r.	ćwierć pszenicy	14.000 mk	159
w grudniu 1922 r.	ćwierć ziemniaków	4000 - 5000 mk	159
w grudniu 1922 r.	1 l mleka	400 - 500 mk	159
w grudniu 1922 r.	jaja	150 mk	159
w grudniu 1922 r.	buciki sznurowane	40.000 - 50.000 mk	159
we wrześniu 1923 r.	ćwierć żyta	75.000 - 85.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	ćwierć pszenicy	160.000 - 200.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	ćwierć ziemniaków	25.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	1 kg słoniny	80.000 - 100.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	1 l mleka	3000 - 5000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	ser wiejski	18.000 - 30.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	gęś	200.000 mk	160
we wrześniu 1923 r.	kamaszki męskie	600.000 - 1.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	ćwierć żyta	6.000.000 - 7.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	1 kg słoniny	5.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	1 l mleka	2.500.000 - 3.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	jajko	150.000 - 200.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	ubranie męskie fabryczne	60.000.000 - 250.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	sąg drzewa gałążkowego z dostawą	53.000.000 mk	160
w styczniu 1924 r.	robotnik zarabiał dziennie	1.000.000 - 2.000.000 mk	160
w 1926 r.	Powiatowa Kasa Oszczędności w Tarnobrzegu miała: w obrocie wkładek oszczędności czystego zysku	6.800.000 złp 360.000 złp 11.000 złp	162
„dziś” (poprawki przy ostatnim wydaniu przed śmiercią)	sąg drzewa na opał	60 złp	36
„dziś” (poprawki przy ostatnim wydaniu przed śmiercią)	1 m3 drzewa budowlanego	ok. 25 zł	36
„obecnie” (poprawki przy ostatnim wydaniu przed śmiercią)	pastuch do pasienia bydła zatrudniony przez gminę zarabiał od sztuki bydła za całe lato	4 - 5 złp	108

Przypisy:

Bandos

Sezonowa praca na dworach w Królestwie Polskim 5-6 mil od granicy. Bandos rozpoczynał się wiosną, kończył jesienią po wykopaniu ziemniaków.

Baryłka

1 baryłka = 8÷9 garncy.

Ćwierć

...

Furmanienie

Jeżdżenie wozem konnym u Żyda.

Galar

...

Garniec

...

Kartki spowiednie

...

Kuśnierzony

Tutaj: stary kożuch, kupiony przez Żyda za 2-2 złr, a następnie poprawiony i załatany.

Kwarta

...

Makuchy

Pozostałość po tłoczeniu oleju, wytłoczyny.

Młocek

...

Murzyny

Ziemniaki przywożone z Padwi do Tarnobrzega przez kolonistów niemieckich.

Okowita

...

Morga

...

Karczunek

...

Sąg

...

Sążeń

...

Szwarcunek

Przemyt z Galicji do Królestwa Polskiego, organizowany poprzez Wisłę.

„Szkolnictwo w Chocianowie do 1990 roku”

Źródło: Krzysztof Kułacz, „Chocianowskie Słowo”, nr 1/2, wrzesień - październik 1995, s. 5. Poniższe ceny dotyczą Chocianowa.

Okres czasu	Przedmiot/usługa/praca	Wartość
w 1655 r.	zarządca szkolny zarabiał tygodniowo od każdego ucznia	1 biały grosz
w 1674 r.	organista zarabiał	6 talarów ponadto od każdego ogrodnika i rolnika 2 chleby, a od każdego mieszkańca 2 grajcary
w 1674 r.	zarządca szkolny zarabiał tygodniowo od każdego ucznia	2 grajcary
w 1899 r.	nauczyciele w elitarnej prywatnej szkole zarabiali tak jak miejscy pedagodzy	1050 marek (co trzy lata możliwa podwyżka o 150 marek)

Zygmunt Pychyński, 14.09.2004 (wyszło w trakcie oprowadzania po „starej gajówce”)

• przed drugą wojną światową w Strojcu (wówczas województwo bodajże łódzkie, na południowo-zachodni skraju II RP) hektar ziemi (1 ha) kosztował 1000 złp
• w tym samym czasie i miejscu wybudowanie drogi (jak długiej?) kosztowało 100 ÷ 120 złp

Siła nabywcza złotego według oficjalnych statystyk z 1939 roku

Źródło: Galeria banknotów. Polskie pieniądze papierowe emitowane w latach 1918-1939

Średnie zarobki, średnie ceny detaliczne niektórych towarów, a także średnie ceny hurtowe niektórych artykułów przemysłowych.

Siła nabywcza złotego w latach 1930-tych
Przedmiot/usługa/praca	Wartość
zarobki robotnika wykwalifikowanego	ok. 30 złp / tydzień (0,78 złp / godzina)
zarobki pracowników umysłowych	ok. 280 złp / miesiąc
bochenek chleba	0.30 złp
ziemniaki	0.10 złp / kg
mięso wołowe lub wieprzowe	1.53 złp / kg
mleko	0.26 złp / l
cukier	1.00 złp / kg
węgiel	48.00 złp / 1 t
energia elektryczna	0.53 złp / 1 kWh
metr sześcienny gazu miejskiego	0.32 złp / 1 m3
drewno opałowe	37.00 złp / 1 t
koszule męskie	10.40 złp / szt.
kapelusze męskie	21.90 złp / szt.
maszyna do pisania	1223.00 złp
buty męskie	16.70 złp
cegła	39.50 złp / 1000 szt.
cement	29.00 złp / 1 t
żarówka	0.88 złp / szt.